Chwila narodzin to jeden z najważniejszych momentów w życiu, zarówno dla dziecka, jak i jego rodziny. Niestety, nie zawsze przebiega ona bez komplikacji — niedotlenienie okołoporodowe wciąż stanowi realne zagrożenie, które może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Nowoczesna medycyna nie pozostaje jednak bezradna. Nowatorskie rozwiązania, takie jak wdrażana w Polsce hipotermia lecznicza podczas transportu noworodków, przynoszą nadzieję na skuteczniejsze leczenie nawet poza wyspecjalizowanymi oddziałami.

Dlaczego liczy się każda minuta?

Przypadki niedotlenienia okołoporodowego nie są rzadkością — mogą dotknąć zarówno wcześniaków, jak i dzieci urodzonych o czasie, nawet przy braku wcześniejszych komplikacji. Szybka reakcja personelu medycznego ma kluczowe znaczenie, gdyż okno terapeutyczne, w którym można rozpocząć hipotermię leczniczą, zamyka się już po sześciu godzinach od porodu. W praktyce wiele noworodków przychodzi na świat w szpitalach oddalonych od wyspecjalizowanych centrów, gdzie zaawansowane leczenie nie jest dostępne natychmiast. W takich sytuacjach sprawny transport oraz możliwość podjęcia terapii już w ambulansie mogą decydować o dalszym rozwoju dziecka.

Jak działa hipotermia podczas transportu?

Odpowiedzią na te wyzwania stał się ogólnopolski program wdrażania hipotermii leczniczej w karetkach neonatologicznych. Pilotaż został zainicjowany w 2019 roku dzięki współpracy kilku kluczowych partnerów: Generali Polska, Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu oraz Fundacji The Human Safety Net. Dzięki ich zaangażowaniu wybrane zespoły medyczne zostały wyposażone w specjalistyczny sprzęt chłodzący, pozwalający rozpocząć terapię jeszcze przed dotarciem do szpitala referencyjnego. Dodatkowo, medycy objęci są programem szkoleń oraz mają dostęp do platformy wymiany doświadczeń, co przekłada się na jeszcze lepszą jakość opieki.

Kraków w nowoczesnej sieci ratunkowej

Do grona ośrodków uczestniczących w programie dołączył niedawno Uniwersytecki Szpital Dziecięcy w Krakowie. Tym samym dołączył do placówek w Poznaniu, Zielonej Górze, Bydgoszczy, Łodzi i Warszawie, rozszerzając dostęp do szybkiej i nowoczesnej pomocy dla noworodków z całego regionu. Jak podkreśla prof. Rafał Chrzan z krakowskiego szpitala, wprowadzenie hipotermii w transporcie daje szansę na skuteczną terapię także najmniejszym pacjentom z mniejszych miejscowości, gdzie dostęp do zaawansowanej opieki jest utrudniony.

Wyniki, które robią różnicę

Od momentu rozpoczęcia projektu hipotermii w transporcie zanotowano już trzydzieści uratowanych noworodków, które dzięki szybkiej interwencji mogły liczyć na szansę zdrowego rozwoju. Organizatorzy, w tym przedstawiciele Generali Polska, nie kryją satysfakcji z możliwości systematycznego rozszerzania programu, co przekłada się na realną poprawę losów kolejnych rodzin. Co istotne, zgromadzone w ramach projektu dane medyczne stanowią cenną bazę dla dalszych analiz — wymiana wiedzy i doświadczeń między placówkami pozwala udoskonalać procedury i lepiej przygotowywać zespoły do ratowania najmłodszych pacjentów.

Zaangażowanie społeczne i przyszłość programu

Za sukcesem projektu stoi również szeroka współpraca instytucji związanych z pomocą rodzinom i dzieciom. Fundacja Generali The Human Safety Net, działająca w 26 krajach na całym świecie, od 2019 roku prowadzi aktywność także w Polsce. Zarejestrowana w 2025 roku Fundacja THSN Polska skupia się na rozwoju projektów społecznych i zdrowotnych, stanowiąc ważne wsparcie dla inicjatyw takich jak hipotermia lecznicza w transporcie. Ten rodzaj wsparcia przekłada się na realne, namacalne efekty — większą liczbę uratowanych dzieci i rosnącą świadomość w zakresie nowoczesnych metod leczenia niedotlenienia okołoporodowego.

Program, który początkowo był innowacją na skalę krajową, staje się dziś standardem opieki w coraz większej liczbie polskich regionów. Wszystko wskazuje na to, że kolejne placówki będą wkrótce dołączać do sieci, zwiększając bezpieczeństwo najmłodszych pacjentów oraz poczucie wsparcia dla ich rodzin w najtrudniejszych chwilach.