Gdzie w Krzeszowicach spotykają się dawne tradycje z nowoczesnością? Takim miejscem jest Osiedle Nowy Świat, którego historia – choć niepozorna na pierwszy rzut oka – kryje wiele zaskakujących faktów. W tym artykule przybliżamy, jak na przestrzeni lat ta część miasta zmieniała swoje oblicze, jakie wyzwania musieli pokonać jej mieszkańcy oraz co nadaje temu miejscu wyjątkowy charakter.

Lokalizacja – co warto wiedzieć o położeniu osiedla?

Osiedle Nowy Świat leży w północno-wschodniej części Krzeszowic, otoczone przez inne rozpoznawalne części miasta. Od północy graniczy z Czatkowicami Górnymi, na wschodzie sąsiaduje z Osiedlem Żbik, od południa styka się z Osiedlem Jurajskim, a na południowy zachód przylega do ścisłego Centrum. Taka lokalizacja przekłada się zarówno na wygodę mieszkańców, jak i na dostępność usług oraz bliskość terenów zielonych.

Od bocznicy kolejowej do osiedla domów jednorodzinnych

Początki dzielnicy sięgają lat 30. XX wieku, kiedy to obszar ten był jeszcze niezabudowany. W okresie II wojny światowej powstała tu bocznica kolejowa, która pozwalała transportować surowce z pobliskich kamieniołomów w Czatkowicach oraz Miękini. Dziś bocznica ta nie jest używana, lecz jej istnienie miało duże znaczenie dla rozwoju gospodarczego regionu i wpłynęło na późniejsze zagospodarowanie tego terenu.

Dynamiczny rozwój i zmiany urbanistyczne po 1970 roku

Największy przełom w historii osiedla przypadł na lata 70. Wtedy to rozpoczęła się intensywna zabudowa, skoncentrowana przede wszystkim przy ulicy Dąbrowskiego oraz na przyległych terenach. W tym samym czasie pojawił się ambitny projekt stworzenia osiedla domów jednorodzinnych na obszarze zwanym Ćmany. Nowe działki – każda o powierzchni 5-6 arów – szybko zaczęły przyciągać rodziny nie tylko z Krzeszowic, ale i z okolicy. Popularność inwestycji sprawiła, że wkrótce rozpoczęto realizację kolejnego etapu, znanego jako Ćmany II.

Modernizacja – jak zmieniała się codzienność mieszkańców?

W dekadzie lat 70. postawiono na rozwój infrastruktury. Doprowadzenie energii elektrycznej oraz budowa nowych dróg umożliwiły komfortowe zamieszkanie. Kilka lat później mieszkańcy zyskali dostęp do bieżącej wody dzięki rozbudowanemu rurociągowi. Dopiero pod koniec lat 80., między 1987 a 1990 rokiem, osiedle zostało podłączone do gazociągu, co stanowiło ogromny krok naprzód w codziennym funkcjonowaniu. Warto też dodać, że w 1987 roku pojawiły się oficjalne nazwy ulic, a przez pewien czas osiedle funkcjonowało jako XXX-lecia PRL. W 1998 roku nastąpiła istotna zmiana prawna – użytkowane dotąd grunty przeszły na własność prywatną, co miało znaczenie dla stabilizacji mieszkalnictwa.

Ćmany czy Nowy Świat? Dziedzictwo i współczesność

Chociaż urzędowa nazwa brzmi Nowy Świat, wielu mieszkańców do dziś mówi na tę okolicę Ćmany. Nazwa ta wywodzi się z dawnych czasów, gdy na podmokłych terenach wokół licznie występowały ćmy i inne owady. Znak rozpoznawczy osiedla stanowi kościół pw. Jana Pawła II – imponująca bryła o wysokości aż 55 metrów, posadowiona na 96 betonowych palach, które zapewniają stabilność na dawnym grząskim gruncie. Zarówno elewacja, jak i wnętrze świątyni wykonane są z charakterystycznego, lokalnego wapienia czatkowickiego, łącząc w sobie tradycję z nowoczesnością.

Nowy Świat to zatem nie tylko ciekawa karta z historii Krzeszowic, ale również miejsce, w którym mieszkańcy mogą korzystać ze zdobyczy cywilizacji, zachowując bliski kontakt ze swoim dziedzictwem i lokalną tożsamością.

źródło: facebook.com/KrzeszowiceGmina